Kiko ta abusu di mucha?
Ora un mayor òf otro edukadó maltratá un mucha un bia òf frekuentemente i esaki tin konsekuensia grave pa desaroyo di e mucha.
Abusu di mucha por ta:
Na kurpa: sakudí, bati, kima, bòfta e mucha òf keda sin dun’é loke ta un nesesidat básiko di bida manera por ehèmpel kuminda.
Ku palabra: grita eksesivamente, humiliá, tenta e mucha.
Emoshonal: keda sin duna e mucha kariño òf kalor,keda sin respet’é, stimul’é òf dun’é atenshon.
Seksual: falta di rèspèt pa e mucha su kurpa. Aktonan manera mishi ku su órganonan seksual ku mal intenshon, oblig’é tuma parti den aktonan seksual òf tene relashon seksual kuné.
Ken ta abusá?
Abusu ta sosodé den tur klase di famia, di tur religion òf rasa. Tur edukadó manera mayor, ruman, tanta, tio, wela, maestro ,bisiña i bon konosí di famia por ta envolví aden.
Abusu por tin konsekuensia grave pa e mucha.
Daño na su kurpa
Marka òf herida, wesu kibrá asta e mucha por keda mankaron òf muri. Falta di kuido òf alimentashon ta hasi ku e mucha no ta krese bon.
Daño emoshonal
E mucha por sinti su mes bandoná i/o traishoná. Un mucha ku nan (t)a abusá di dje por tin difikultat pa stima i konfia otro hende. Tambe e por haña un bista negativo di su mes i hasi su mes daño.
Efekto riba komportashon
Tin mucha ta bira ketu i pensativo. Otro ta bira drùk, agresivo i/o destruktivo. Ku konsekuensia ku e por haña su mes den problema ku hustisia.
Daño edukashonal
Den klas i na kas ta difísil pa e mucha konsentrá i pone atenshon na lès.
Daño na desaroyo seksual
E mucha ku nan ta/a abusá di dje seksualmente por bira un hende ku ta sinti ansha òf rabia riba tur lokual tin di haber ku dunamentu di kariño (intimidat).